هواساز چیست؟ بررسی، کاربرد و انتخاب انواع دستگاه هواساز

هواساز (Air Handling Unit) دستگاهی است که برای تأمین و انتقال جریان هوای مناسب، به منظور تهویه (تأمین هوای تازه)، سرمایش (تأمین هوای خنک) و گرمایش (تأمین هوای گرم) ساختمان کاربرد دارد. در واقع دستگاه هواساز به عنوان یکی از سیستم ­های تهویه مطبوع یا HVAC شناخته می ­شود. این دستگاه با نام هوارسان یا واحد انتقال هوا نیز شناخته می شود و اغلب در سه نوع هواساز معمولی، هواساز هایژنیک و سقفی تو کار در بازار عرضه می شوند.

البته در بازار تهویه مطبوع، از دستگاه هایی تحت عنوان هواساز صنعتی، هواساز خانگی یا آپارتمانی نیز نام برده می شود که این نوع دسته بندی بیشتر به نوع کاربری پروژه بنا شده است. اگر هواساز در پروژه های صنعتی مانند تهویه انبار شرکت ها یا سوله های صنعتی استفاده شده باشد آن را هواساز صنعتی می گویند و هواساز آپارتمانی همان دستگاه سقفی توکار هست که البته برای واحدهای مسکونی با متراژ پایین توجیح اقتصادی و فنی ندارد.

بسیاری از افراد و مشتریان، عملکرد دستگاه هواساز و کاربرد آن را با سیستم چیلر و فن کویل مشابه می دانند در صورتی که اینگونه نیست. آب سرد و گرم تولیدی در سیستم های تهویه، به ترتیب توسط چیلر و بویلر تامین و سپس به وسیله پمپ به هواساز منتقل می شود. هواساز فقط با استفاده از فن ها و کویل های سرمایشی و گرمایشی، جریان هوا را گرم و سرد می کند. همچنین قابلیت فیلتر نمودن و تنظیم رطوبت جریان هوا را نیز دارد.

کاربرد هواساز

در مجموع می توان اهداف اصلی استفاده از دستگاه هواساز را به این ترتیب نام برد:

• کنترل دما
• تنظیم اکسیژن
• تصفیه یا فیلتراسیون هوا
• تنظیم میزان رطوبت

پیشنهاد مطالعه: بررسی عملکرد و کاربرد ایرواشر

این دستگاه یکی از پرمصرف ترین تجهیزات صنعت تهویه مطبوع بشمار می رود که می تواند نیازهای متعددی را در این زمینه برآورده سازد؛ لذا، گستره وسیعی از کاربردها را پوشش می دهد و به همین علت است که هواسازها تنوع بسیاری در طراحی دا

اما بطور کلی می توان گفت، استفاده از دستگاه هواساز برای فضاهایی رایج است که مساحت زیاد و یکپارچه ای داشته و یا به حجم قابل توجهی هوای تازه نیاز دارند. با توجه به اینکه این سیستم غالباً بعنوان یک دستگاه مرکزی بکار گرفته می شوند، نمی توانند برای فضاهای تفکیک شده ای مثل واحدهای مسکونی و اداری یا مغازه های یک مرکز تجاری که نیاز به کنترل مستقلی دارند، انتخاب مناسبی باشند.

فقط دستگاه هواساز است که می تواند علاوه بر تهویه و تأمین هوایی با دمای مناسب، هوای تمیز و با رطوبت مورد نیاز را برای هر فضایی ایجاد کند.

ویدیو آشنایی با انواع هواساز

از جمله کاربردهای هوارسان ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• بیمارستان ها و مراکز درمانی
• اتاق های تمیز
• تالارهای پذیرایی و رستوران ها
• دانشگاه ها و مراکز آموزشی
• کارخانه و کارگاه های صنعتی
• فضای مشاع پاساژها (راهروها)
• فضای مشاع هتل ها و مراکز تفریحی
• سالن ها و باشگاه های ورزشی
• فروشگاه ها و مراکز خرید زنجیره ای
• سالن های سمینار و اجتماعات
• نمایشگاه ها

ساختار و اجزای هواسازها

هواساز بسته به کاربری و الزامات فضای پروژه، از بخش­ های متنوع و متفاوتی تشکیل شده است. مؤلفه­ های اصلی و ثابت آن عبارتند از:

1. فیلتر(Filter)
2. کویل­ های سرمایش و گرمایش (Cooling and Heating Coil)
3. فن دمنده (Supply Fan)

بعد از معرفی انواع هواساز، هر کدام از اجزای تشکیل دخنده دستگاه هواساز را بررسی کرده و توضیح خواهیم داد.

انواع دستگاه هواساز

هوارسان را می توان بر اساس معیارهای مختلفی دسته بندی نمود که مهمترین آنها عبارتند از:

در جدول زیر هر کدام از انواع دستگاه هواساز بر اساس پارمتر مورد نظر دسته بندی شده است.

پارامترهای دسته بندی انواع هواساز
کاربری	کنترل جریان هوا	زون بندی	محل فن دمنده	جهت خروج هوا	شکل بدنه
معمولی	حجم هوا ثابت	تک منطقه ای	بعد از کویل سرمایش	روبرو	عمودی
هایژنیک یا بهداشتی	حجم هوا متغیر	چند منطقه ای	قبل از کویل سرمایش	بالا	افقی
سقفی توکار یا آپارتمانی				پایین

انواع هوارسان بر اساس کاربرد

دستگاه های هواساز بر اساس کاربرد و نوع پروژه به سه دسته معمولی یا نرمال، هایژنیک یا بیمارستانی و سیستم سقفی تقسیم بندی می شوند که در ادامه کارشناسان تهویه نگار هر کدام و کاربردهای ان را توضیح داده اند.

هواساز معمولی (Normal)

هوارسان هایی که استراکچری معمولی و بدنه ای از جنس گالوانیزه دارند و عمدتاً از اجزای اصلی، شامل یک یا نهایتاً دو بسترِ فیلتراسیون، کویل سرمایش / گرمایش و فن دمنده تشکیل شده اند و غالباً در آنها برای تأمین هوای رفت (هوای خروجی از هواساز)، علاوه بر هوای تازه (هوای محیط بیرون) از هوای برگشت (هوای داخل ساختمان) نیز بمنظور کاهش مصرف انرژی استفاده می شود. در واقع، این نوع سیستم ها برای هر فضایی که نیاز به هوای خیلی تمیزی ندارند، بکار گرفته می شوند. تالارهای پذیرایی، دانشگاه ها، سالن های ورزشی و مراکز خرید زنجیره ای، از نمونه کاربری هایی هستند که در آنها می توان از هواسازهای معمولی استفاده نمود.

امکان بکارگیریِ سیستم های بازیافت حرارت، رطوبت زنی و یا رطوبت گیری در این نوع هواسازها نیز وجود دارد.

هواساز هایژنیک یا بیمارستانی (Hygienic)

هواسازهایی با الزامات ویژه در طراحی و ساخت که می توانند هوای کاملاً استریل و تمیزی (عاری از گرد و غبار، ذرات معلق و مواد آلاینده) را برای فضاهایی مانند بیمارستان ها، آزمایشگاه های ابزار دقیق و اتاق های تمیز (Clean rooms) تأمین کنند. از جمله این الزمات، استفاده از پروفیل های ترمال بریک در تولید فریم دستگاه، ساخت جداره داخلی بدنه از ورق استیل و با گوشه های منحنی، استفاده از فن های بدون پولی و تسمه و استفاده از فیلترهای بیشتر و حساس تر می باشد.

پیشنهاد مطالعه:

بررسی فنی جامع و شناخت انواع هواساز هایژنیک (هواساز بیمارستانی و اتاق تمیز)

در هوارسان هایژنیک، می بایست تنها از هوای تازه برای هوادهی دستگاه استفاده نمود؛ بنابراین در این نوع سیستم، جهت بهره بردن از انرژی هوای خروجی از ساختمان، فقط می توان از سیستم بازیافت حرارت استفاده نمود.

هواساز سقفی توکار (Concealed ceiling)

در واقع نوعی هواساز معمولی با ظرفیت هوادهی نسبتاً پایین است که در سقف کاذب و داخل ساختمان قرار می گیرد. قاعدتاً با توجه به محدودیت فضای موجود در سقف کاذب، می بایست حتی المقدور ابعاد هواساز، کوچک در نظر گرفته شود؛ بنابراین معمولاً امکان بکارگیری آیتم های مختلف در چنین دستگاهی وجود ندارد و دستگاه از یک لایه پیش فیلتر فلزی، کویل مشترک سرمایش و گرمایش و فن دمنده تشکیل شده است. به بیان ساده تر سیستم های سقفی توکار همان ساختار فن کویل های کانالی را دارند، با این تفاوت که قادرند هوای بیشتر و با فشار بالاتری را تأمین کنند. از چنین دستگاهی می توان در رستوران ها، فروشگاه ها و فضاهای مشابه دیگری که در آنها فضای سقف کاذب مناسب بوده و حجم هوادهی مورد نیاز چندان زیاد نیست (کمتر از 10000cfm)، استفاده نمود.

از جمله دلایل استفاده از هواسازهای سقفی توکار، نبود فضای نصب دستگاه در پشت بام، عدم امکان کانال کشی در خارج از ساختمان و قیمت مناسب تر آنها در مقایسه با هواسازهای معمولی می باشد. البته بایستی این نکته را در نظر داشت که صدای کارکرد این نوع سیستم در داخل ساختمان بیشتر احساس می شود. هوارسان سقفی توکار را هواساز آپارتمانی نیز می نامند.

انواع هوارسان بر اساس نوع کنترل جریان هوا

دستگاه های هواساز بر مینای نوع کنترل جریان هوا به دو دسته حجم ثابت و حجم متغیر دسته بندی می شوند که هر کدام را در ادامه توضیح داده ایم

هوارسان با حجم هوادهی ثابت (Constant Air Volume)

در این نوع هواسازها (CAV)، همواره نرخ جریان هوای خروجی از دستگاه، ثابت می باشد و تغییر دمای فضای داخل ساختمان، با تغییر دمای هوای خروجی از دستگاه میسر می گردد. چنانکه با کم و زیاد کردن دِبی آب عبوری از کویل سرمایش / گرمایش (بوسیله شیر سه راهه برقی) دمای هوای خروجی از کویل تغییر می کند.

چنانچه در فصل سرما، نیاز به ایجاد دماهای متفاوتی در زون های مختلف ساختمان باشد، می توان با استفاده از کویل های بازگرمایش در مسیر کانال اصلی هر زون و عبور آب گرم از درون لوله های آن، به دمای مورد نظر در آن زون دست یافت. امکان استفاده از هیتر الکتریکی نیز بجای کویل آبگرم وجود دارد.

شیر سه راهه برقی از یک بدنه و یک موتور برقی تشکیل شده است. کنترلر دستگاه با توجه به مقایسه دمای هوای اتاق با دمای مورد نظر (Set point)، به موتور شیر سه راهه فرمان داده و مسیر آب عبوری از کویل سرمایش یا گرمایش را (معمولاً به صورت تدریجی) کم و زیاد می کند.

هوارسان با حجم هوادهی متغیر (Variable Air Volume)

در چنین هواسازهایی (VAV)، این دمای هوای خروجی از دستگاه است که ثابت می ماند و با تغییر حجم هوادهی، دمای داخل ساختمان تنظیم می شود. به این ترتیب که با تغییر سرعت چرخش فن (بوسیله اینورتر) دِبی هوای ارسالی توسط فن، کم و زیاد می شود.

  در صورت نیاز به ایجاد دماهای متفاوت در زون های مختلف ساختمان، می توان با استفاده از باکس های VAV در مسیر کانال اصلی هر زون، حجم هوادهی آن زون را متناسب با دمای مورد نظر تغییر داد. باکس های VAV مجهز به دمپرهایی هستند که به صورت اتوماتیک و با توجه به دمای تنظیم شده در زون مربوطه، حجم هوای عبوری را تغییر می دهند.

اینورتر می تواند با تغییر فرکانس کاری الکتروموتور، دور آن و در نتیجه سرعت چرخش فن را تغییر دهد. به این ترتیب کنترلر هواساز با توجه به مقایسه دمای هوای اتاق با دمای مورد نظر (Set point)، به اینورتر فرمان داده و با کم و زیاد شدن دور فن، حجم هوای فرستاده شده به اتاق تغییر می کند.

انواع هواساز بر اساس زون بندی

یکی دیگر از روش های دسته بندی هوارسان در بازار تهویه مطبوع، نوع زون بندی است که هواسازها را به دودسته تک منطقه ای و چند منطقه ای تقسین می کند و ما در ادامه هر کدام را به طور جداگانه بررسی کرده ایم.

• هواساز تک منطقه ای (Single zone): هواسازی که فقط یک خروجی هوا دارد، به این معنا که قادر است تنها یک جریان هوای مشخص را که دِبی، دما، رطوبت و تمیزی تعریف شده ای دارد، تولید کند. بنابراین استفاده از چنین سیستمی به تنهایی برای زون های مختلف که شرایط کنترلی متفاوتی دارند، امکان پذیر نیست.
• هواساز چند منطقه ای (Multi zone): هواسازی که بیش از یک خروجی هوا دارد، چنانکه می تواند بیش از یک جریان هوا، با مشخصه های متفاوت، مثلاً با دماهای مختلفی را تولید کند، در نتیجه می توان از این نوع دستگاه برای زون های مختلف که نیازمند دماهای متفاوت یا در کل شاخصه های کنترلی متفاوتی هستند، استفاده نمود.

همانطور که در دیاگرام های شماتیک هواسازهای CAV و VAV مشاهده می شود، این امکان وجود دارد که بتوان با بکارگیری تمهیداتی از هوارسان تک منطقه ای نیز برای زون های مختلف، با شرایط کاری متفاوت استفاده نمود. چنانکه می توان دمای هوای عبوری از هر انشعاب را به کمک کویل­ های بازگرمایش و یا باکس های VAV متناسب با نیاز هر زون تغییر داد.

انواع هوارسان براساس محل قرارگیری فن دمنده

• Draw-Through: هواسازی که در آن فن دمنده بعد از کویل سرمایش قرار می گیرد.
• Blow-Through: هواسازی که در آن فن دمنده قبل از کویل سرمایش قرار می گیرد.

انواع هواساز بر اساس جهت خروج جریان هوا

• روبرو زن (Front flow): هواسازی که در آن هوا به سمت جلو فوت می شود.
• بالا زن (Up flow): هواسازی که در آن هوا به سمت بالا فوت می شود.
• پایین زن (Down flow): هواسازی که در آن هوا به سمت پایین فوت می شود.

در صورت بکارگیری فنِ نوعِ سانتریفیوژ در هواساز، طبیعتاً جهت خروج جریان هوا، در چگونگی نصب فن در داخل یونیت مؤثر خواهد بود.

انواع دستگاه هواساز بر اساس شکل یونیت

هواساز افقی (Horizontal):

سیستمی که یونیت آن بصورت افقی است و معمولاً در پشت بام یا اتاق هواساز نصب می گردد.

هواساز عمودی (Vertical)

هواسازی که یونیت آن بصورت عمودی است و معمولاً در داخل فضای مورد نظر نصب می گردد.

انواع فیلتر هواساز

فیلتراسیون هوا به لحاظ حفظ سلامتی افراد و نیز تأمین شرایط لازم برای فعالیت­ های حساس و دقیقی مثل کالیبراسیون ابزاری خاص و پروسه­ های آزمایشگاهی ویژه، از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا آگاهی از انواع فیلترها و انتخاب درست آن­ها، از مهم ترین مراحل طراحی و ساخت هواساز یا هواساز به حساب می­ آید.

­فیلترها با توجه به مواد تشکیل­ دهنده، تکنولوژی ساخت و توانایی حذف آلاینده­ های مختلفی که در جریان هوا وجود دارند، در انواع و اقسام متفاوتی تولید و عرضه می­ شوند. هريک از انواع فيلترها تحت استانداردهای مشخصی، آزمایش شده و طبقه­ بندی می­ گردند.

دو مورد از معروف ترین استاندارد ها عبارت اند از:

• استاندارد آمریکایی ASHRAE

(مخفف عبارت American Society of Heating, Refrigeration and Air-Conditioning Engineers)

• EUROVENT دیگر استانداردی است که به وسيـله آن در سرتاسر قاره اروپا، کليه فيلتـرهای هـوا، با کد گذاری EU کلاس ­بندی شده و به بـازار عرضه می ­گردند.

چرا فیلترها طبقه بندی شده اند؟

دليل طبقه ­بندی فيلترها در اين استاندارد و کلاس­ های بخصوص، تعیین مقدار عددی مشخصه ­های یک فیلتر هوا در ميزان جمع­ آوری ذرات معلق، افت فشار ایجاد شده و امثال آن می ­باشد.

لازم به ذکر است که تفـاوت در نوع نام­ گذاری و کلاس­ بندی های مختلف فيلترهای هوا، تفاوتی در شکل ظاهری و همچنين عملکرد دو فيلتر مشابه از دو کشـور يا دو قاره متفاوت نخواهد داشت. به طور مثال ممکن است فيلتر کيسه­ ای در آمريکا با نامی خاص و همان فيلتر با همان ويـژگی و همان راندمـان در اروپـا با نامی ديگر، کد گذاری و طبقه­ بندی شده باشد. با توجه به میزان آلودگی هوای محل پروژه و حساسیت و الزامات موجود در استفاده از هوای تمیز، نوع و تعداد بسترهای فیلتر هواساز تعریف می ­شوند.

در هواسازها فیلترهای مختلف با کاربرد های متفاوتی وجود دارند که در لیست زیر به آن ها اشاره شده است:

• پیش فیلتر فلزی
• پیش فیلتر الیاف شیشه ای (فایبرگلاس)
• پیش فیلتر پلیتد (پانل)
• فیلتر کیسه ای
• فیلتر هپا
• فیلتر اولپا

منظور از میزان حساسیت فیلتراسیون، حداقل اندازه ذراتی است که فیلتر می تواند از عبور آن جلوگیری کند.

در شرایطی که ارتفاع محل پروژه نسبت به سطح دریا زیاد باشد، بایستی عددی را به عنوان ضریب تصحیح در طرف دوم روابط فوق ضرب نمود. به این علت که هرچه از سطح دریا فاصله بگیریم، چگالی هوا کاهش می یابد. چنانکه تقریباً به ازای هر 2500ft ارتفاع 3% چگالی هوا کم شده و بایستی ضریب تصحیحی معادل 0.97 را در نظر بگیریم

انتخاب هواساز بر مبنای ظرفیت هوادهی آن انجام می شود. اما می بایست توجه داشت که محاسبه ظرفیت هوادهی لازم، بستگی به کاربرد این سیستم دارد. اینکه هواساز برای تأمین نیاز سرمایشی و گرمایشیِ پروژه بکار می رود یا هدف از بکارگیری آن صرفاً تغذیه هوای تازه می باشد. بنابراین محاسبه ظرفیت هوادهی را در دو حالت می توان بررسی کرد:

اصول طراحی و انتخاب هواساز

محاسبه ظرفیت هوادهی هوارسان جهت تأمین نیاز سرمایشی و گرمایشیِ پروژه

ابتدا کافی است بار برودتی و گرمایی پروژه براورد شود. سپس با توجه به روابط زیر می توان حجم هوادهی مورد نیاز را محاسبه نمود:

اختلاف آنتالپی را می توان به کمک نمودارهای سایکرومتریک به دست آورد.

بنابراین، با توجه به این دو رابطه، دو عدد برای ظرفیت هوادهی هوارسان حاصل می شود که قاعدتاً عددِ بزرگتر، مبنای انتخاب سیستم ما قرار خواهد گرفت.

محاسبه ظرفیت هوادهی هواساز، صرفاً جهت تأمین نیاز پروژه به هوای تازه

استانداردهایی وجود دارند (از جمله مقررات ملی ساختمان – مبحث چهاردهم) که مشخص می کند هر فضا با توجه به نوع کاربریِ خود به چه میزان هوای تازه نیاز دارد. معیاری که بر مبنای تعداد نفرات، متراژ پروژه و یا تعداد دفعات تعویض هوا مطرح می گردد. بعنوان مثال در یک کلاس درس به ازای هر نفر 15cfm و در راهروی دانشگاه به ازای هر فوت مربع مساحت کف 0.06cfm هوای تازه لازم خواهد بود. به این ترتیب کل حجم هوای تازۀ مورد نیاز که ظرفیت هوادهی هواساز خواهد بود، محاسبه می شود.

در بسیاری از موارد، دستگاه هوارسان برای هر دو منظور، یعنی هم سرمایش و گرمایشِ پروژه و هم تأمین هوای تازۀ مورد نیاز بکار می رود. در این صورت جهت محاسبه ظرفیت هوادهی هواساز، کافی است مطابق دو روش فوق عمل کرده و حجم هوادهیِ لازم را به دست آوریم. سپس با مقایسه نتایج، عددِ بیشتر را به عنوان ظرفیت دستگاه در نظر می گیریم

محاسبه ظرفیت کویل های سرمایشی و گرمایشیِ هواساز نیز به کمک همان دو رابطه اول محاسبه می شود، با این تفاوت که “دلتا اچ”  اختلاف آنتالپی کل بین هوای ورودی و خروجیِ کویل سرمایشی و “دلتا تی” اختلاف دمای بین هوای ورودی و خروجیِ کویل گرمایشی می باشد.                 

در این محاسبات نیز می بایست ضریب تصحیحِ ناشی از ارتفاعِ محل پروژه لحاظ گردد.

پیشنهاد مطالعه: بررسی فنی و عملکرد دستگاه زنت

کویل­ های سرمایش/ گرمایش (Cooling \ Heating Coil)

دستگاه های هواساز جهت تأمین نیاز سرمایش و گرمایش فضای پروژه، دمای هوای عبوری را تغییر می ­دهند. این فرایند به کمک مبدل­ هایی به نام کویل که در مسیر جریان هوا قرار می­ گیرند، صورت می ­پذیرد. لازم به ذکر است که از کویل­ های سرمایش به عنوان رطوبت­ گیر (از طریق کاهش دمای هوا تا کمتر از دمای نقطه شبنم آن) نیز می ­توان استفاده نمود.

بسته به شرایط پروژه، کویل ­های هوارسان به دو صورت طراحی و ساخته می شوند:

1. کویل مستقیم (Direct)
2. کویل غیر مستقیم (Indirect)

کویل سرمایش/ گرمایش مستقیم

کویل­ هایی هستند که مستقیماً از جریان سرد مبرد (DX Coil) برای سرمایش و از گازهای حاصل از احتراق سوخت (Fired Heater Coil) برای گرمایش بهره می­ گیرند.. پمپ­ های حرارتی (Heat Pumps) نیز به این شکل می­ توانند جهت سرمایش و گرمایش مستقیم در هواسازها به کار روند. نوع دیگر کویل­ های گرمایش، هیترهای برقی (Electrical Heater) هستند که با عبور جریان برق از المنت­ های تعبیه ­شده در آن، انرژی الکتریکی را به انرژی گرمایی تبدیل می­ کنند.

کویل سرمایش/ گرمایش غیر مستقیم

کویل­ هایی هستند که از جریان آب سرد تولیدی چیلر با دمای 7 درجه سانتی گراد برای سرمایش و از جریان آب گرم تولیدی دیگ با دمای 82 درجه سانتی گراد برای گرمایش استفاده می­ کنند. از بخار آب گرم نیز می­ توان در کویل­ های گرمایش غیرمستقیم بهره گرفت.

پیشنهاد مطالعه : بررسی فنی و کاربرد روفتاپ پکیج

فن دمنده (Supply Fan)

بر مبنای حجم هوادهی مورد نیاز (Flow Rate) و مجموع افت فشار استاتیکی ناشی از خود هواساز و پرمقاوم ­ترین مسیر کانال (Total Static Pressure)، فن دمنده مناسب برای سیستم انتخاب می ­شود. در واقع فن دمنده با ایجاد اختلاف فشار مناسب (مانند پمپ) هوای تأمین­ شده در هواساز را به گردش درآورده و به کانال­ های توزیع هوا انتقال می­ دهد.

با توجه به اینکه فن، اصلی­ ترین مصرف­ کننده برق در هواساز بوده و تأثیر مستقیمی روی کارایی آن دارد، علاوه بر هوادهی با دبی و فشار کافی، بایستی اتلاف انرژی کمی نیز داشته باشد. لذا، معمولاً انتخاب فن به کمک نرم­ افزارهای تخصصی و ارائه ­شده توسط برند تولید کننده انجام می­ گیرد.

انواع فن ها

• فن سانتریفیوژ: فن­ هایی که با چرخش پره­ های آن، هوا به موازات محور پروانه (Impeller) وارد فن شده و با حرکت شعاعی (بواسطه نیروی گریز از مرکز) در جهت عمود بر محور تخلیه می ­شود. فن­ های سانتریفیوژ بر اساس معیارهای مختلفی تقسیم ­بندی می ­شوند:

شکل پره­ های پروانه برای هوادهی با فشار زیاد (غالباً بالاتر از 2in.wg) از نوع بکوارد بوده و معمولاً به علت حجم بالای هوادهی مورد نیاز در هواساز، نوع دوطرف مکش فن­ های سانتریفیوژ استفاده بیشتری دارد. بعلاوه، بسته به شرایط کاری دستگاه، یکی از انواع اتصال تسمه ­ای و مستقیم برای راه­ اندازی پروانه در نظر گرفته می ­شود.

• فن پلاگ: فن­ هایی که به مانند نوع سانتریفیوژ با کمک نیروی گریز از مرکز، باعث گردش هوا در مسیر انتقال می شوند. با این تفاوت که هوا از یکطرف وارد شده و پس از حرکت شعاعی، به اطراف پرتاپ می­ گردد. اساساً نیاز به راندمان بیشتر و پیشرفت تکنولوژی، منجر به معرفی فن­ های پلاگ به عنوان جایگزینی برای فن­ های سانتریفیوژ شده است. پروانه این فن ­ها که با اتصال مستقیم به الکتروموتور کار می کنند، عمدتاً دارای پره­ هایی به شکل بکوارد می ­باشند.

سایر اجزای دستگاه هواساز

اجزای دیگری که بنا به شرایط، امکان اضافه شدن آن­ها به دستگاه وجود دارد، عبارتند از:

1. جعبه اختلاط (Mixing Box): فضایی جهت اختلاط هوای تازه و هوای برگشت (به منظور استفاده از انرژی هوای برگشتی)
2. رطوبت ­زن (Humidifier): سیستمی جهت افزایش رطوبت جریان هوا شامل انواع تبخیری (Evaporative) بخارساز (Vaporizer) مه ­پاش (Spray Mist) و اولتراسونیک (Ultrasonic)
3. رطوبت­ گیر (Dehumidifier): سیستمی جهت کاهش رطوبت جریان هوا شامل انواع چگالش حرارتی (Thermal Condensation) خشک­ کن (Desiccant) و پاشش آب سرد (Spray cold water)
4. فن برگشت (Return Fan): فنی جهت به گردش درآوردن هوای برگشت (در پروژه­ هایی با مسیر برگشت طولانی)
5. بازیاب حرارت (Heat Recovery): سیستمی جهت بکارگیری انرژی هوای خروجی (Exhaust) از فضای پروژه، بدون اختلاط با هوای تازه شامل انواع مبدل حرارتی صفحه­ ای (Plate Heat Exchanger) ، چرخ حرارتی (Thermal Wheel)، سیکل ترکیبی (Combined Cycle) و لوله گرمایی (Heat Pipe)

سیستم های کنترلی

از آنجا که تنوع زیادی در طراحی و تولید دستگاه هواساز وجود دارد، می توان طرح های متفاوتی را نیز برای سیستم کنترلی یک دستگاهِ هوارسان تعریف نمود. سیستمی که در واقع موظف است کیفیت عملکرد سیستم را کنترل کرده و شرایط طراحیِ داخلِ اتاق را محقق سازد. اما، میزان کنترلی که می توان برای یک هواساز تعیین کرد، بستگی به الزامات و کاربری پروژه خواهد داشت. کما اینکه هواسازهایی وجود دارند که بدون هیچ گونه سیستم کنترلی، تولید شده و تنها قابلیت روشن و خاموش شدن فن برای آن ها لحاظ شده است.

مهم ترین آیتم های کنترلی در هواسازها عبارتند از:

• سنسور دما و شیر سه راهه: در هواسازهای حجمِ هوا ثابت (CAV) به کمک سنسور دمایی که دمای هوای رفت یا برگشت را اندازه گیری می کند و شیر سه راهۀ برقی که مقدار دبی آب عبوری از کویل ها را تغییر می دهد، می توان دمای هوای ورودی به اتاق را با توجه به دمای طراحی، کنترل نمود.

اینورتر: در هواسازهای حجمِ هوا متغیر (VAV) همانطور که پیش از این نیز گفته شد، به کمک اینورتر، دورِ الکتروموتور و در نتیجه سرعت چرخش فن تغییر کرده و به این ترتیب می توان با کم و زیاد کردن حجم هوای رفت که دمای ثابتی دارد، به دمای طراحیِ مورد نظر برای اتاق دست یافت.

دمپر موتور: یک عملگر برقی است که برای باز و بسته کردن اتوماتیک دمپرها بکار می رود تا این چنین نسبت اختلاط هوای تازه و هوای برگشت، به صورت کنترل شده تغییر کند. در هواسازهای Full fresh نیز از دمپر موتور برای بسته شدن اتوماتیک دمپر هوای تازه به هنگام وقوع آتش سوزی استفاده می شود.

• ترموستات آنتی فریز: جهت جلوگیری از یخ زدگیِ آب کویل گرمایشی در فصل زمستان استفاده می شود.

• سوییچ اختلاف فشار (DPS): به منظور اعلام کثیفی فیلترها در هواساز پیش بینی می شود.

• ترانسمیتر اختلاف فشار (DPT): فیلترهای هواساز پس از مدتی دچار کثیفی و گرفتگی می شوند. این موضوع باعث کاهش حجم هوادهی هواساز خواهد شد. لذا بوسیله ترانسمیتر اختلاف فشار، افت فشار هوای عبوری از فیلترها به طور مستمر اندازه گیری شده و متناسب با آن، سرعت چرخش فن توسط اینورتر افزایش می یابد تا این گونه کاهش حجم هوادهیِ هواساز جبران گردد.

سنسور CO₂: در هواسازهایی که هوای برگشت دارند، میزان دی اکسید کربن هوای برگشت (هوای اتاق) را می توان توسط این سنسور اندازه گیری کرده تا بدین وسیله نسبت اختلاط هوای تازه و هوای برگشت برای دستیابی به سطح اکسیژن کافی در اتاق، به کمک دمپر موتورها تنظیم شود.

سنسور رطوبت: استفاده از این سنسور در دو حالت لحاظ می شود. یا مشابه سنسور CO₂ در مسیر هوای برگشت نصب شده تا دمپرها بر اساس رطوبت مورد نظرِ اتاق، باز و بسته شوند یا در هواسازهایی که مجهز به رطوبت زن یا رطوبت گیر می باشند، جهت تنظیم رطوبت هوای رفت بکار می روند.

فروش انواع دستگاه هواساز

گروه صنعتی تهویه نگار، متخصص در طراحی و عرضه مناسب ترین سیستم های برودتی و تهویه مطبوع، مطابق با نیاز واقعی مشتری و امکانات مالی کارفرمایان محترم، آماده ارائه انواع هواساز (معمولی، بهداشتی یا بیمارستانی و سقفی توکار) در ظرفیت های مختلف می باشد.

تمامی دستگاه های هواساز قابل ارائه توسط این شرکت، با طراحی دقیق و با استفاده از متریال با کیفیت، تولید می شوند و در صورت وجود تقاضا، کارفرمایان و مشتریان عزیز می توانند از روند تولید دستگاه سفارش داده شده، در محل تولید بازدید کنند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و نیز دریافت مشخصات فنی کامل و استعلام قیمت، با گروه صنعتی تهویه نگار تماس حاصل فرمائید. شایان ذکر است؛ فروش تمامی محصولات این مجموعه در سراسر کشور امکان پذیر خواهد بود.

کارشناس فروش عمادی 09904494274

سوالات متداول مشتریان قبل از خرید این دستگاه:

نحوه کارکرد هواساز چگونه است و برای چه کاربری هایی استفاده میشود؟

همانطور که در متن بالا توضیح دادیم، دستگاه شامل قطعاتی نظیر کویل های آب سرد و گرم، الکتروموتور و کانل هایی هست که قادر هست با به گردش درآوردن جریان هوا و تنظیم میزان رطوبت، دما و حجم جریان هوا، شرایط مطبوعی را برای مشاعات پروژه های تجاری و اداری و حتی مسکونی ایجاد کند.

تفاوت هواساز چند منطقه با یک منطقه ای چیست ؟

سیستم تک منطقه ای یا single zone، تنها یک خروجی جریان هوا با رطبوت و دمای مشخص دارد و قادر به تامین شرایط مختلف نمی باشد در صورتی که دستگاه چند منطقه ای یا multi zone، با داشتن چندین خروجی جریان هوا با شرایط دمایی متفاوت، می تواند چند ناحیه را به طور مستقل تحت پوشش قرار دهد

آیا می‌توان از فن کویل بجای هواساز استفاده کرد؟

اصولا این دو سیستم با هم متفاوت هستند و حتی با وجود شباهت هایی از نظر به گردش درآوردن جریان هوا، فیلتراسیون و… کاربردهای کاملا متفاوتی دارند و بهتر است چنین مواردی را با کارشناسان متخصص قبل از خرید مطرح کنید تا دچار مشکلات محاسباتی و انتخاب سیستم نامناسب نشوید